Bel fıtığı yaygın görülen bir problem olduğu için “Bel Fıtığı Neden Olur?” sorusu da önemli bir soru haline geliyor. Özellikle yeterli spor yapamayan şehir insanları için neredeyse en yaygın görülen rahatsızlık türlerinden bir tanesidir.
Bu sağlık sorunun temelinde fizyolojik nedenler yer almamaktadır. Hastalığa neden olarak çoğunlukla yaşam biçimi ve davranış hataları gösterilmektedir. Örneğin, hazır olmayan kaslarımızı yapamayacakları eylemleri yapmaları için zorlamamız durumunda kas dokularımız zarar görecektir. Tabii dokuların zarar görmesine neden olan faktörler aynı şekilde eklemlerimize de zarar verebilir. Eklemlerin zarar görmemesi için, hatalı hareketler yapmamamız, çoğunlukla aşırılıklardan kaçınmamız gereklidir. Dokular yenilenebilir olsa da iskelet sisteminin yenilenmesi oldukça zordur. Özellikle belli bir yaştan sonra kemiklerin iyileşmesi mümkün olmayabilir veya iyileşmesi çok uzun zaman alabilir.
Bel fıtığı omurga üzerinde gerçekleşen bir rahatsızlıktır ve sebebi büyük ölçüde hatalı davranışlardır. Yaşam biçimi hatası olarak nitelendirdiğimiz obezite, duruş bozuklukları ve benzeri alışkanlıklar bel fıtığına sebep olabilir. Bel fıtığı hakkında daha çok bilgi edinmek için Bel Fıtığı Belirtileri ve Bel Fıtığı Tedavisi adlı yazımıza göz atıp en çok karşılaşılan belirtileri ve tedavi yöntemlerini öğrenebilirsiniz. Bu yazımızdaysa sizlere başlıca bel fıtığı nedeni olan 6 kusurlu davranıştan bahsedeceğiz. Ancak önce bel fıtığının ne olduğunu ve hayatımızı nasıl etkilediğini inceleyelim.
Bel Fıtığı Neden Olur?
Vücudumuzun arka kısmında boyun kemiğinden kuyruk sokumuna kadar uzanan omurga ismini verdiğimiz bir yapı söz konusudur. Bu yapı çok sayıda disk ismini verdiğimiz yuvarlak yassı kemik ve bunların arasında yer alan kıkırdak dokudan oluşur. Bu yapının içerisinde beyinden vücudun geneline dağılan sinirler yer alır. Sinir sisteminin en önemli bileşenleri olan bu sinirler zaman içerisinde disklerin arasındaki kıkırdaklara yaptığı baskı neticesinde zarar görür.
Bel fıtığı kabaca disklerin sinirlere baskı yapması ve onlara zarar vermesi şeklinde tanımlanır. Diskler ve omurlar oldukça hassas yapılardır. Bel fıtığının yaygın görülme sebeplerinin başında da bu hassasiyet durumu gelir. Bel fıtığı sorunu yaşamamak, mevcut bel fıtığının ilerlemesini engellemek ve bel fıtığını tedavi edebilmek için gündelik hayatımızda yaptığımız bazı hatalı alışkanlıklardan uzaklaşmamız gerekir. İşte size bel fıtığına neden olan 6 kusurlu hareket.
1 – Hatalı Eğilme
Eğilme hareketi ile gündelik yaşantımızda çok defa omurgamızı zorlarız. Örneğin yerdeki bir cismi almak için dizlerimizi bükerek eğilmek yerine, belden eğilme hareketini yaparız. Eğer düzenli egzersizler yapmıyorsanız ve kaslar iyi biçimde eğitilmiş değil ise bu davranış son derece ciddi bir hatadır. Omurga bu tip hareketler yaparken normalden fazla eğilir. Bu hareket neticesinde diskler aralarında yer alan dokuyu ezer ve birbirlerine temas ederler. Zaman içerisinde kıkırdak dokunun iyice zarar görmesi sonucunda sinirler zarar görmeye başlar ve bel fıtığı sorunu ortaya çıkar. Genç yaşlarda bununla karşılaşma olasılığı düşük ise de 20’li yaşların ortasından itibaren bu bir risk artar.
2 – Hatalı Uyku Pozisyonu
Yatış pozisyonu çoğunlukla kontrol edemediğimiz bir durumdur. Çocukluktan getirdiğimiz alışkanlıklarımız nedeniyle kaçınılmaz olarak belli yatış pozisyonlarını kullanırız. Uyku halinde elbette bunu kontrol edebilmemiz mümkün değildir. Ancak yatağa ilk uzanma ve kalkma safhalarında nasıl davranacağımızı kontrol edebiliriz. Yatağa atlamak, devrilmek, ani hareketlerle yatağa uzanmak gibi hareketler yerine; öncelikle avuçlarımızda pozisyon almak ve bacaklarımızı kullanarak vücudumuzu yatağa yerleştirmek daha doğru bir davranış olacaktır. Yatağa uzanırken ve kalkarken sırtımıza en az baskıyı uygulamamız gerekir.
3 – Ayakkabılarınıza Dikkat Edin
Özellikle kadınlar için bazı ayakkabı türleri bel fıtığına neden olan ciddi faktörlerden bir tanesidir. Uzun zamandır yüksek topuklu ayakkabıların sağlıklı olduğu iddiası günümüzde kabul görmemektedir. Bu şekilde yürümek tüm iskelet sistemine ciddi şekilde baskı yapmakta ve travma riskleri nedeniyle ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Ayakkabı satın alırken mümkün olduğunca kaliteli, ortopedik ürünleri tercih etmeniz gerekir. Buna ek olarak ayakkabılarınızı bağlarken yukarıda bahsettiğimiz eğilme kurallarına dikkat etmeniz gerektiğini hatırlatmak isteriz. Öne doğru dizlerinizi hiç bükmeden eğilip ayakkabı bağlamak ve ayakkabı giymek yerine, dizlerinizi kırıp çömelerek veya yine dizlerinizi kırıp, ayağınızı mümkün olduğunca belinize yakın seviyeye kaldırmak doğru olacaktır.
4 – Sırt ve Bel Desteği Kullanmamak
Taburelerde uzun süre oturmak, masa başı işler yapanlar için sırt desteği bulunmayan koltuklar kullanmak omurga üzerine sürekli baskı almak anlamına gelecektir. Örneğin televizyon seyrederken kollarınızı dizlerinizin üzerine koyup bükme hareketi genel geçer bir harekettir. Fakat bu hareket belki de en tehlikeli hareketlerden bir tanesidir. Bunun yerine arkanıza yaslanıp omurganıza daha az baskı uygulayabilirsiniz. Bu durumda bu pozisyon sonrasında yaşayacağınız ağrıların neredeyse hiçbirini yaşamazsınız. Vücudunuzun üst kısmının omurganın dışında bir desteğe sahip olması, doğal olarak omurgaya yapılan baskıyı azaltacak ve fıtık riskini düşürecektir.
5 – Obezite / Fazla Kilolar
Bel fıtığının en yaygın sebeplerinden bir tanesi olarak obezite gösterilir. Tüm kas ve iskelet sistemini doğrudan etkileyen aşırı kilolar, özellikle diskler üzerinde ciddi etkileri olan unsurlardır. Örneğin bel bölgesinde aşırı kilolarınız var ise göbek kısmında oluşan baskı buna paralel disklerin bu yönlü baskı altına alınması anlamına gelir. Bu durumda disk kaymaları sıkça görülmektedir. Dikey baskı ise orta vadede hemen her fazla kilolu insanın belli ölçekte bel fıtığı problemi ile karşılaşmasına sebep olur. Sadece iskelet hastalıkları değil fizyolojik olan birçok farklı hastalığa da neden olan obezite giderilmesi gereken önemli bir sağlık sorunudur.
6 – Hatalı Yük Taşıma
Gündelik hayatımızda birçok şeyi kaldırır ve çeşitli yükleri taşırız. Yük taşımak doğrudan omurgaya baskı yapar. Bunun yanında örneğin yerde bulunan bir cismin kaldırılması esnasında dikkatli olunması ve belden eğilerek yükü kaldırmak yerine dizleri bükerek, yükü uygun biçimde aldıktan sonra yine bacaklardan güç alarak kaldırmak doğru olacaktır. Tabii yükü ne kadar doğru kaldırıyor olursanız olun eğer taşıyabileceğinizden fazla bir yükü kaldırmaya çalışırsanız bu durum yine bel fıtığı ve benzeri omurga rahatsızlıklarına sebebiyet verebilir.
Uyku pozisyonu, hatalı eğilme, yük taşıma, sırt ve bel desteği kullanmama gibi günlük hayatta farkında olmadan alışkanlık haline getirdiğimiz davranışlar bel fıtığına neden olabilir. Ancak bu hatalı davranışları gün içinde fark edip henüz oluşmadan bel fıtığının önüne geçmek de mümkün. Bu alışkanlıkları fark etmek ve tersine çevirmede size rehber olması için hazırladığımız Bel Ağrıları İçin Herkesin Uygulayabileceği 5 Alışkanlık yazımıza mutlaka göz atın.